De 21 century skills zijn continu aan verandering onderhevig. Tineke Netelenbos pleit als Digital Champion en voorzitter van ECP voor een zo spoedig mogelijke implementatie van digitale vaardigheden binnen het huidige onderwijssysteem.
Geschreven door Sylvia Blazer
De maatschappij wordt steeds digitaler, niet alleen op zakelijk vlak maar ook op persoonlijk vlak: vrijwel alles is of wordt gedigitaliseerd. Het behoeft geen uitleg dat die digitale ontwikkeling invloed heeft op onze samenleving, en dat levert in het bijzonder een interessante discussie op voor het onderwijs. Want hoe implementeren we digitale vaardigheden binnen het gehele onderwijssysteem? En hoe is het gesteld met de digitale geletterdheid van de docenten?
Implementatie van digitale vaardigheden
Met dit soort vragen houdt Digital Champion Tineke Netelenbos zich dagelijks bezig. Als staatssecretaris van Onderwijs stond Netelenbos aan de wieg van het digitale tijdperk in Nederland. Als Digital Champion is het haar belangrijkste taak om de digitale mogelijkheden en kansen in Nederland zo veel mogelijk te benutten.
Daarom pleit ze voor een zo snel mogelijke implementatie van digitale vaardigheden binnen het gehele onderwijssysteem: “Het is zaak om kinderen te leren de kansen van de digitale wereld te benutten, maar tegelijkertijd moeten we ze ook bewust maken van de risico’s op internet en hoe ze hiermee om moeten gaan.
Het curriculumvoorstel van de commissie Schnabel over de toekomst van het onderwijs moet ingaan in 2020 en scholen mogen er tien jaar over doen. Dat duurt allemaal veel te lang. De digitale wereld verandert te snel. Scholen die willen, zouden nu al moeten kunnen beginnen en een voorbeeld zijn voor anderen.”
Gehele digitale integratie in onderwijs
De huidige aandacht die verschillende scholen besteden aan digitale vaardigheden loopt sterk uiteen. De heersende gedachte op dit moment is die waarbij digitale vaardigheden niet als apart vak moeten worden gegeven, maar geïntegreerd moeten zijn in alle vakken.
En de manier waarop verschilt per vak, bij wiskunde zal dat anders zijn dan bij geschiedenis en filosofie. Het opnemen van digitale geletterdheid in het vaste curriculum van het onderwijs is voor veel scholen op nog lastig. Begrijpelijk vindt Netelenbos, want de meeste huidige leerkrachten zijn niet opgegroeid in een digitale wereld.
De meeste huidige leerkrachten zijn niet opgegroeid in een digitale wereld.
En kinderen lijken makkelijker hun weg in de digitale omgeving te kunnen vinden dan de generatie die geboren is voor de digitale revolutie. Netelenbos: “Het is daarom belangrijk dat er in de lerarenopleiding aandacht aan wordt besteed.”
Digital savvy docenten
Het curriculumvoorstel benadrukt het belang van toekomstgericht onderwijs dat leerlingen digitaal vaardig en ‘mediawijs’ maakt. Maar hoe zit het dan met de docenten? Netelenbos: “Er zijn veel bedrijven die cursussen hebben ontwikkeld voor leraren. Maar die cursussen moeten gecoördineerd worden en hiervoor is nu een platform in ontwikkeling, zodat scholen kunnen kijken welke cursussen het beste bij hun docenten passen.
Ook kijken we naar een mogelijke samenwerking met universiteiten, waarbij docenten online een universitaire cursus kunnen volgen op het gebied van cybercrime.” Wat betreft de huidige docentopleidingen is Netelenbos van mening dat er vanaf dit moment geen docent meer van een opleiding mag komen zonder die digitale vaardigheden. Vandaag de dag verschilt dat helaas nog steeds per opleiding.