Nederlandse bedrijven moeten smarter worden en meer kunnen profiteren van digitalisering, klinkt het in dit rondetafelgesprek. Een gesprek over de noodzaak, kansen en uitdagingen van smart industry.
Smart industry: beter profiteren van digitalisering
“Bedrijven móeten mee in digitalisering, meer software centric denken, om niet achter te blijven. Dat klinkt misschien wat dreigend, maar de kansen die dat oplevert overheersen. Smart industry houdt namelijk in dat het bedrijfsleven meer en beter profiteert van digitalisering.”
Aan het woord is managing director Industry TNO Arnold Stokking. Aangeschoven voor het gesprek bij TNO’s locatie in Eindhoven zijn ook voorzitter van Koninklijke Metaalunie Fried Kaanen en Eric Klement. Die laatste is directeur van Smart Production Solutions, een ontwikkelaar van applicaties voor de maakindustrie. Het is een industrie die veel op zich af ziet komen als gevolg van digitalisering en die deze zogezegd beter zou kunnen aanwenden, zo vinden ook de andere tafelgasten.
Hoewel er zeker uitdagingen aan kleven, is met smart industry en het slimmer worden van de industrie volgens hen de kans op een hogere efficiëntie, de nodige slagen in productiviteit, een stevigere concurrentiepositie en aantrekkingskracht op de beroepsbevolking aanzienlijk groter.
Bedrijven móeten mee, meer software centric denken, om niet achter te blijven
Arnold Stokking, managing director Industry TNO
Smart industry implementeren
De Smart Industry Implementatieagenda 2018-2021 is een programma van overheid en bedrijfsleven dat het proces van smart industry moet versnellen. Het bevat onder meer acht industrietransformaties; thema’s waarop bedrijven de focus kunnen leggen in de digitaliseringsslag.
Wat zou de ideale uitkomst van deze Implementatieagenda zijn in 2021 volgens de deelnemers van dit gesprek? Stokking meent dat smart industry-implementaties op termijn onmisbaar zijn in het verstevigen van de license to operate. Eric Klement vindt “dat het een mooi resultaat zou zijn als tegen die tijd smart industry in elk bedrijf op de agenda staat en bijvoorbeeld vorm krijgt in de aanwezigheid van een smart industry officer.”
Leven lang leren
Smart industry kan bedrijven ook helpen om aantrekkelijkere werkgevers te zijn, denken de tafelgasten. “Denk aan het creëren van een hightech werkomgeving waarin het nieuwe werken het credo is”, zegt Klement. Stokking benadrukt dat bedrijven nieuwe krachten de ruimte moeten geven om anders te denken en te werken en nieuwe verbindingen over disciplines heen te maken. “In sommige vakken zien we één schoolverlater op twee pensionado’s. Vanzelfsprekend is een leven lang leren eveneens belangrijk. Daarnaast moet bij een deel van de medewerkers het besef doordringen dat nieuwe technologieën en de komst van bijvoorbeeld robots geen bedreiging vormen, maar ook zijn bedoeld om hun werk makkelijker te maken.”
Best of breed wordt de trend in de maakindustrie
Arnold Stokking, managing director Industry TNO
Samen optrekken
In de versnelling naar smart industry is veel te winnen door de handen ineen te slaan, klinkt het aan tafel. “Best of breed, waarbij verschillende softwareonderdelen worden geleverd door verschillende specialisten en gezamenlijk het best mogelijke product wordt gemaakt, gaat een trend worden in de maakindustrie”, voorspelt Klement.
“In vraagstukken zoals de aanpak van cybersecurity is samenwerking sowieso pure noodzaak,” voegt Stokking toe. Hij noemt het belang van multidisciplinariteit en het betrekken van de softwaresector bij de maakindustrie, van origine twee zeer gescheiden werelden. “De mindset moet om.”
Voor een deel vinden die twee elkaar al in Fieldlabs, 35 praktijkomgevingen in Nederland. Hierin werken bedrijven samen en wisselen zij, alsmede verschillende kennisinstellingen, kennis uit. Fried Kaanen vindt samenwerking van het grootste belang: “In het Fieldlab Smart Welding Factory in Enschede zijn bedrijven geclusterd en ontwikkelen zij samen merkonafhankelijke robotaansturingsapparatuur voor laswerk. Dat levert enorm veel waarde op en zouden de meeste bedrijven in hun eentje nooit voor elkaar krijgen. Er is veel openheid van de deelnemers vereist. Dat gaat gelukkig goed. De Nederlandse industrie heeft succes doordat bedrijven zich met elkaar verbinden, en doordat klein samenwerkt met groot.”
De kansen van smart maintenance
Veel potentieel voor de industrie ligt er volgens de tafelgasten in het digitale smart maintenance. Klement vervolgt: “Dankzij data en the Internet of Things is steeds beter te zeggen hoe een machine het de komende jaren gaat doen. Is deze ook modulair opgebouwd, dan is onderhoud steeds gerichter en efficiënter in te zetten.” Met predictive maintenance valt op basis van data te voorspellen wanneer problemen zich zullen voordoen, en kan hierop worden geanticipeerd. “Een groot voordeel is dat de mate van bedrijfszekerheid aanzienlijk stijgt als machines nauwelijks meer onverwachte storingen oplopen en dus ook niet meer langere tijd stil vallen”, zegt Kaanen.
Stokking benoemt nog een andere ontwikkeling die hierdoor en als gevolg van digitalisering toeneemt; servitization. “De focus komt meer te liggen op de functie en dienstverlening rond een product en uiteindelijk komt de dienstverlener steeds meer in het bedrijf van de klant te zitten. Servitization biedt het mkb nieuwe kansen, bijvoorbeeld in de verkoop van dienstverlening.” Klement meent dat er daarnaast meer binding met de klant kan ontstaan.
Smart maintenance kan leiden tot grotere bedrijfszekerheid
Fried Kaanen, voorzitter Koninklijke Metaalunie
Bewustwording
Vooralsnog is er echter meer bewustwording van de noodzaak van smart industry vereist, klinkt het. “Smart industry is voor veel ondernemers nog te veel een containerbegrip. Bovendien zijn de industrietransformaties misschien iets te high level en kunnen ze concreter worden gemaakt. Dat maakt het makkelijker voor bedrijven om hun eigen processen hieraan te toetsen en smarter te worden”, zegt Klement.
Kaanen waarschuwt dat de noodzaak tot verandering en innovatie vaak te weinig of te laat wordt gevoeld. “In de bouw gebeurde dat ook in de crisis. Een aantal koplopers dat destijds wel innoveerde profiteert daar nu van. Door modulair te bouwen zijn bij deze bedrijven de doorlooptijden sterk verkort en de woningen sneller gereed. Smart industry vraagt eveneens inventiviteit. Wie hiervoor geen antenne heeft, loopt de kans achterop te raken. Bedrijven moeten zich afvragen waar ze willen zijn in de toekomst en een roadmap of strategisch plan maken voor de weg ernaartoe. Het helpt om de samenwerking te zoeken via een consortium of platform.”
Smart Industry Implementatieagenda 2018-2021
Digitalisering van de industrie is cruciaal voor werkgelegenheid, toekomstige economische groei en een duurzame industrie en het mkb kan en moet hier meer werk van maken, vindt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het ministerie is een van de partijen achter de Smart Industry Implementatieagenda, een publiek-private samenwerking waarin onder anderen FME, KvK, Metaalunie en TNO deelnemen.
De Implementatieagenda moet de digitalisering van de Nederlandse maakindustrie versnellen. Hierbij gaat het erom technologieën met het mkb te vertalen naar toepassing en opschaling in de markt. Inmiddels zijn er 35 Fieldlabs waar de industrie gebruik maakt van slimme technologie. Hier kunnen mensen en bedrijven leren deze technieken toe te passen.
Bron: Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
